در مورد ماهیت حقوقی شركت دو نظریه مختلف وجود دارد:
دسته اول معتقدند كه شركت قراردادی بیش نیست كه بین شركائ تنظیم می گردد و دسته دوم می گویند كه شركت تجارتی شخصیت حقوقی مستقل دارد.
دلایل دسته اول از این قرار است:
اولا: سهامدار قبلا با پذیره نویسی یا خرید سهام شركت رضایت خود را اعلام می نماید و چنین عملی در واقع امضای قرار داد شركت می باشد.
ثانیا: اختیارات مجامع عموی شركت ناشی از عقد است و سهامداران به مجامع مذكور اختیار می دهند تا تصمیمات در امور شركت بر مبنای اكثریت آرا اتخاذ گردد و بدین ترتیب اقلیت اراده اكثریت را مورد قبول قرار می دهند.
ثالثا: شركت سهامی به وسیله نمایندگان انتخابی اداره می شود كه این امر بر مینای عقد وكالت می باشد و آنان امین مالكین مشاع می باشند.
برابر نظریه شخصیت حقوقی دارائی شخصی سهامداران از آورده های آنان به شركت منفك و مجزا می گردد و در نتیجه طلبكاران شركت فقط حق دارند طلب خود را از طریق تعقیب از اموال شركت مطالبه نمایند و خود شركت نیز در صورت داین بودن می تواند اقدام به وصول مطالبات خود كند. بنابراین دارائی متعلق به شخص حقوقی منفك از دارائی اشخاص حقیقی كه شركت را تاسیس نموده اند می باشد.

تصفیه شركت سهامی مشتمل بر عملیات زیر می باشد:

نقد كردن دارائی شركت منحله
وصول مطالبات شركت منحله
پرداخت دیون شركت منحله
تقسیم باقیمانده دارائی شركت بین سهامداران.

اول - انتخاب وعزل مدیر یا مدیران تصفیه
تصفیه امور شركت سهامی با مدیران شركت است مگر اینكه اساسنامه شركت یا مجمع عمومی فوق العاده كه رای به انحلال شركت می دهد ترتیب دیگر مقرر داشته باشد (ماده ٢٠٤ ل.ا.ق.ت).
پس در درجه اول مدیران شركت برای انجام امور تصفیه انتخاب می شوند از طرف دیگر شركت می تواند مدیر یا مدیران تصفیه غیر از مدیران شركت انتخاب نماید. با این كار دیگر وظایف مدیران شركت و سایر نمایندگان خاتمه می یابد.
چنانچه به هر علت مدیر تصفیه تعیین نشدهباشد و یا تعین شده ولی به وظایف خود عمل ننماید هر ذینفع می تواند تعیین مدیر تصفیه را از دادگاه ذیصلاح درخواست نماید.

شركت سهامی ممكن است بنا به علل زیر منحل شود:
از بین رفتن حداقل نصف سرمایه شركت بر اثر زیان های وارده به شركت (ماده ١٤١ ل.ا.ق.ت).
از بین رفتن موضوع شركت یا غیر ممكن شدن انجام موضوع شركت (بند ١ از ماده ١٩٩ ل.ا.ق.ت).
در صورت انقضای مدت شركت (بند ٢ ماده ١٩٩ ل.ا.ق.ت).
تقلیل سرمایه شركت به كمتر از حداقل قانونی (حداقل سرمایه شركت سهامی عام ٠٠٠/٠٠٠/٥ ریال و حداقل سرمایه شركت سهامی خاص ٠٠٠/٠٠٠/١ ریال می باشد).
در صورت ورشكستگی شركت.
در صورت تصمیم مجمع عمومی فوق العاده مبنی بر انحلال شركت.
انحلال شركت هب حكم دادگاه موارد مندرج در ماده ٢٠١ (ل.ا.ق.ت) ناظر به انحلال شركت از طریق دادگاه با درخواست ذینفع می باشد.
به تجویز مواد ١٠٦ و ٢٠٩ و ٢١٠ (ل.ا.ق.ت) یك نسخه از صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده در مورد انحلال شركت و نحوه تصفیه آن باید به مرجع ثبت شركتها ارسال شود تا پس از ثبت برای اطلاع مردم در روزنامه رسمی و روزنامه كثیر الانتشار كه اطلاعیه ها و آگهی های مربوط به شركت در آن درج می گردد آگهی شود و تا زمانی كه انحلال به ثبت نرسیده و آگهی انحلال منتشر نشده باشد

ماده ٤ لایحه اصلاح قانون تجارت می گوید : شركت سهامی به دو نوع تقسیم می شود:
نوع اول - شركتهای سهامی عام هستند كه موسسین آنها قسمتی از سرمایه شركت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می كنند.
نوع دوم - شركتهای سهامی خاص هستند كه تمام سرمایه آنها درموقع تاسیس منحصرا توسط موسسین تامین گردیده است.